Podstawowe elementy oceny diamentów określane są jako tzw. „4 C”.
1. Carat (masa – wielkość)
Masę kamieni określamy w karatach (ct).
1 ct = 0.2 g
5 ct = 1 g
2. Colour (barwa)
Skala barw diamentów wg systematyki GIA (Amerykański Instytut Gemmologiczny)
3. Clarity (czystość)
Flawless / VVS1 / VVS2 / VS1 / VS2 / SI1 / SI2 / I1 {P1} / I2 {P2} / I3 {P3}
Poniżej uwidoczniono przykładowe klasy czystości diamentów z mapami znamion (inkluzji) wewnętrznych (zabarwionych na czerwono) oraz znamion zewnętrznych (zabarwionych na zielono).
Flawless/Internally Flawless {FL (LC – lupe clean) / IF } = No inclusions visible, by an expert at 10X magnification {brak dostrzegalnych dla doświadczonego fachowca znamion wewnętrznych i zewnętrznych przy obserwacji pod lupą 10x aplanatyczną achromatyczną}
VVS1-VVS2= Very, Very slight inclusions very difficult for an expert to find under 10X {bardzo, bardzo małe inkluzje (wrostki) bardzo trudno zauważalne dla doświadczonego fachowca przy obserwacji pod lupą 10x aplanatyczną achromatyczną}
VS1-VS2= Very slight inclusions difficult for an expert to find under 10X {bardzo małe inkluzje (wrostki) trudno zauważalne dla doświadczonego fachowca przy obserwacji pod lupą 10x aplanatyczną achromatyczną}
SI1-SI2= Noticeable, relatively easy to find under 10X. Not visible w/o magnification in a face-up direction {relatywnie łatwe do zauważenia inkluzje (wrostki) dla doświadczonego fachowca przy obserwacji pod lupą 10x aplanatyczną achromatyczną – niedostrzegalne nieuzbrojonym okiem przy obserwacji kamienia od strony tafli)
I1-I3 {P1 – P3 – (Pique) } = Obvious under 10X, may be visible to the unaided eye, I3’s inclusions may effect the stone’s durability {wyraźne do dużych inkluzje (wrostki) obserwowane pod lupą 10x aplanatyczną achromatyczną, dostrzegalne nieuzbrojonym okiem. Inkluzje (wrostki) I3 (P3) mogą zaburzać brylancję kamienia}
4. Cut (szlif)
Elementami szlifu wpływającymi na wartość oszlifowanego diamentu są:
– proporcje
– symetria
– wykończenie
Również wpływ na wartość kamienia ma jego forma szlifu.
Dużym problemem współczesnego rynku jubilerskiego staje się handel diamentami syntetycznymi wprowadzanymi do obrotu zarówno oficjalnie jak też nieoficjalnie.
Popyt na syntetyczne diamenty został wykorzystany również przez firmę De Beers, która powołała do życia spółkę – córkę zajmującą się handlem wyrobami jubilerskimi wykonanymi z użyciem syntez diamentowych.
Zarówno chińscy jak i indyjscy producenci syntetycznych diamentów oferują duże ilości oszlifowanych kamieni w cenach stanowiących ułamek wartości diamentów naturalnych.
Dobrym przykładem oficjalnego wprowadzenia do obrotu na polskim rynku takich kamieni jest linia New Diamond firmy Apart. Musimy brać pod uwagę jednakże fakt, że również tak wprowadzone do obrotu kamienie powrócą na rynek wtórny często w zmienionej oprawie jubilerskiej. Duża różnica wartości pomiędzy diamentami naturalnymi i syntetycznymi wymusza na rzeczoznawcach konieczność rozpoznawania pochodzenia diamentów użytych do wykonania wyrobów jubilerskich.